
هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء
براساس یک انتخاب آگاهانه :
با رشد علم و تکنولوژی صنعت ساختمان همواره در حال تغییر و نوآوری است.لذا انتخاب یک سیستم هوشمند مناسب جهت سازندگان محترم همواره چالش بر انگیز بوده است. در اینجا قبل از ورود به بحث انتخاب ابتدا لازم است اشاره ای به تاریخچه هوشمند سازی متداول در یک ساختمان داشته باشیم.ایجاد اولین خانه هوشمند بیشتر جنبه رویا بود تا واقعیت در داستانهای علمی تخیلی نویسندگانی مانند بردبری آینده ای که در آن خانه ها با یکدیگر در تعامل بودند را تصور می کرد و ظاهرا خودشان را اداره می کردند.
در این داستان بنام «بارانی نرم وجود خواهد داشت» خانه ای خودکار تشریح می کند که پس از مرگ انسانها به کار خود ادامه خواهد داد. شاید درک این قضیه در آن زمان قدری ترسناک به نظر می آمد ولی با پیشرفت تکنولوژی این مورد از حالت رویاء به واقعیت تبدیل شده است.
مفهوم امروزی ساختمانهای هوشمند به قرن بیستم میلادی می رسد . حدود سالهای 1900تا 1920 اکثر کارها بصورت دستی و سنتی انجام می گرفت ، با حضور اولین یخچالهای خانگی ، گرم کننده های نان تست ، خشک کن های لباس، لباسشویی و سایر لوزام خانگی فصل جدید زندگی انسانها گشوده گردید.
در سالهای 1975 پروتکلی به عنوان X10 به جهانیان عرضه شد .X10 از طریق فرکانس های رادیویی و نیز فرکانسهای بالای فرکانس برق شهر با استفاده از خطوط برق شهری جهت انتقال اطلاعات استفاده می کرد تجهیزاتی همچون رله ها ، سنسور ها که این قابلیت را داشتند که بصورت یک برنامه زمانبندی شده در برخی از پارامترها تغییراتی بوجود بیاورد.

سیستمهای BMS کنونی همزمان با پیشرفت علم و تکنولوژی دارای قابلیت های بیشتری می شدند. در دهه 1990میلادی تعدادی از کمپانی های اروپایی که در زمینه تجهیزات الکترنیکی فعالیت داشتند اقدام بزرگی انجام دادند و آن تشکیل اتحادیه بزرگی بنام KNX که در آن زمان به نام EIBA نام گذاری گردید.
در گذشت زمان با پیوستن شرکتهای متعدد به انجمن KNX باعث گردیده که این اتحادیه به بزرگترین اتحادیه ساختمان ها هوشمند در سراسر جهان تبدیل گردد. قدرت استفاده از تجهیزات با کیفیت اروپایی و نیز عملکرد این پروتکل باعث شده که این استاندارد برای چندین دهه به عنوان برترین انتخاب کاربران و سازندگان ساختمانهای هوشمند تبدیل گردد.
اما داستان پیشرفت خانه های هوشمند در اینجا تمام نشد. از یک طرف هزینه های زیاد پروتکل KNX و از طرف دیگر پیشرفت اینترنت و هوش مصنوعی در سالهای اخیر باعث شده که ارتباط بی سیم بین تجهیزات خانه هوشمند هر روز با نوآوری جدیدی روبرو گردد.
اگر از یک سازنده ساختمان سوال شود که از یک ساختمان هوشمند چه انتظاری دارید اکثرا سادگی استفاده کاربران از این سیستم و سرویس و نگهداری آسان در طول زمان بهره برداری و امنیت استفاده از تجهیزات را بعنوان یکی از مهمترین پارامترهای انتخاب یک سیستم هوشمند بیان میدارند.

سیر تکاملی ساختمان ها
بیاید قدری به سیر تکاملی ساختمانهای هوشمند در کشور عزیزمان ایران بیندازیم.استفاده از پروتکل قدرتمند KNX در ایران همزمان با پیشرفت این تکنولوژی در انجمن KNX مربوط به سالهای 1380 شمسی در ایران برمیگردد که در آن زمان علی رغم تحریم ها هنوز وجود شرکتهای بزرگ هوشمند سازی ساختمان مانند APP. Simens . Gira . Jung . Schneider و به عنوان شرکتهای برتر آلمانی بازاری بی رقیب در ایران تجربه میکردنند. کیفیت بالای تجهیزات ساخت آلمان و نیز سادگی و گستردگی استفاده از نرم افزار ETS باعث شد این تجارت با رشد روز افزون مواجه گردد.
متاسفانه بی ارزش شدن پول ملی و هزینه گزاف استفاده از روش KNX باعث ورود رقبای جدید چینی و ترک به بازار تشنه ایران عاملی مهم در استفاده فراوان از برند های بی کیفیت گردید. استفاده فراوان از سبک های معماری کلاسیک و نئوکلاسیک در ایران و نیز نقطه نظرات معماران محترم در طراحی مینیمال باعث شد که تجهیزات هوشمند تحت پروتکل KNX بیشتر از جنبه کاربردی و هدف اصلی این استاندارد کمک به حفظ زیبایی معماری و دکوراسیون داخلی داشته باشد.
این نوع نگرش با تاکید برجنبه زیبایی در طی سالهای اخیر همچنان با قدرت از سمت طراحان و مجریان محترم دنبال می گردد . لذا حتی خریداران ساختمان های متاسفانه بر این باور رسیده اند که ساختمانی هوشمند تر است که دارای تاچ پنل های بزرگتر و بیشتری داشته باشد .(یک باور غلط و متداول ) انتخاب یک سیستم هوشمند مناسب در طی سال های اخیر همچنان یک چالش بزرگ می باشد. اما داستان انتخاب آگاهانه سیستم هوشمند مناسب در طی دهه 1390 با ورود شرکت های دانش بنیان ایرانی به بازار ساختمان های هوشمند رقابت تنگاتنگی بین شرکتهای چینی . ترک . ایرانی که هر کدام به نوعی مدعی جدید این مارکت بودند در گرفت با توجه کیفیت نسبتا پایین و عدم تنوع محصولات ایرانی و نیز عدم مجوز شرکت های ایرانی در استفاده از پروتکل KNX (با توجه به تحریم ها) باعث گردید.
مهندسان شرکت ها و تیم های خوب ایرانی به سمت بومی سازی روشهای هوشمند سازی گام بردارند عدم دسترسی به دانش و استاندارد روز دنیا مانند KNX و نبود سازمان استاندارد ملی هوشمند سازی در کشور ما باعث گردیده که جوانان فرهیخته ما در عرصه تولید فقط در جهت رفع نیازهای بازار گام بردارند .تولیدات نه چندان با کیفیت، عدم استفاده از یک استاندارد یکسان که هیچگونه حقی را برای حمایت از مصرف کننده در نظر نگرفته از جمله مشکلاتی است که تعداد زیادی از شرکتهای تولید کننده حال حاضر در بازار ایران با آن دست پنچه نرم میکنند.
در انتهای این مقاله به ذکر چند نکته می پردازیم ایجاد یک سیستم هوشمند در یک ساختمان میتواند ضمن ایجاد ارزش افزوده باعث آسایش و راحتی کاربران در آن ساختمان گردد اگر به مسائل مهمی که بدان اشاره میکنم توجه شود.
* نیاز های کاربران به جهت سهولت استفاده از تجهیزات اهمیت داده شود.
* نگاه برخی از پروژه سازان و یا معماران از سیستم هوشمند فقط بعنوان بخشی از دکوراسیون داخلی در نظر می گیرند اصلاح گردد. و بلکه جنبه های کاربردی نیز مانند کنترل انرژی مصرفی و راحتی کاربران با گروه های سنی متفاوت مد نظر قرار گیرد.
* قابلیت توسعه پذیری سیستم در آینده و بروزرسانی نرم افزار های مورد استفاده به راحتی مسیر باشد.
* قابلیت تجمیع سازی بین انواع سیستم های مختلف مانند روشنایی، سرمایش و گرمایش، سیستم امنیتی جزء امتیازات یک سیستم هوشمندقرار میگیرد که لازم است با دقت بررسی گردد.
* حذف روشهای اجرایی غیر استاندارد بطور مثال استفاده از دو استاندارد WiFI و KNX بصورت ترکیبی در یک واحد آپارتمان و عملا هوشمند سازی در پی نخواهد داشت . در بخش پذیرایی و اتاق خواب ها و استفاده نابجا از تجهیزات گران قیمت با هدف فروش بهتر واحد آپارتمان و یا ویلا راهی است که متاسفانه هم پروژه ساز و هم مصرف کننده بطور ناخواسته در آن قرار میگیرند که با مشاوره درست و بدون سوءنیت تا حد زیادی رفع می گردد.
